Waar het goed is, beter wordt en gezellig blijft!!
Nieuws
Toujours Bravour, onze vierde CD / USB
Zaterdagavond 29 april 2023 vond de presentatie plaats van onze nieuwe CD / USB.
​
In een bomvolle Kruiskerk brachten wij een groot deel van de opgenomen nummers live ten gehore. Niet alleen wij hebben genoten van deze presentatie maar ook het aanwezige publiek was zeer enthousiast.
​
Heeft u het gemist en wilt u toch graag in het bezit komen van deze CD of USB dan kunt u deze bestellen door € 12,50 over te maken op:
​
rekeningnummer NL17RABO0166922005 t.n.v. Zanggroep Bravour
Na ontvangst van de betaling (€ 10,- + € 2,50 verzendkosten) sturen wij de CD of USB naar u toe. NIET VERGETEN UW ADRES TE VERMELDEN.
Cultuurprijs 2022
Eind 2022 werden wij genomineerd voor de Cultuurprijs 2022. Het Cultuur Platform Woerden stelde een jury samen en de gemeente financierde een mooie prijs van € 3.000,-.
​
Op dinsdag 11 januari 2023 werd in Annex Cinema de winnaar bekend gemaakt nadat alle vijf genomineerden waren gepresenteerd op het grote doek.
​
De presentatie van Koor Bravour tref je hiernaast aan.
​
Helaas waren wij niet de winnaar maar het was wel een hele gezellige en cultuurrijke avond.
Singelkunst 2022 met Bravour
Op 18 maart 2022 is Singelkunst 2022 geopend.
Singelkunst is een gratis openlucht evenement met grote kunstwerken op, in en langs de historische Singel van Woerden van vrijdag 18 maart tot en met zondag 24 april 2022.
​
Marcha Kortekaas heeft Koor Bravour ingezet voor haar (luister)kunstwerk onder de fietstunnel bij het station. Zowel wandelend als fietsend kun je dit kunstwerk beleven. En als je dan toch in het centrum bent bezoek dan ook de andere kunstwerken, het is echt de moeite waard! foto's: Arie Angenent
Koor Bravour bestaat 20 jaar
01-04-2021 Het is maart 2001 als er een paar Woerdenaren besluiten om samen te gaan zingen. Nu, 20 jaar later, staat er een succesvolle vereniging die gewild en ongewild van zich laat horen in Woerden en verre omstreken.
Koor Bravour zou maar wat graag een groot feest vieren samen met u allemaal! Maar de omstandigheden van dit moment laten dat helaas niet toe.
Maar we zitten niet stil. Iedere donderdagavond wordt er online gerepeteerd. Ten eerste vinden wij het belangrijk om contact te blijven onderhouden met de leden, ten tweede houden wij op deze manier onze zangkunsten op peil en leren wij nieuw repertoire zodat we er weer volop tegenaan kunnen zodra het weer kan en mag. Een aantal trouwe makkers zien we elke week op het beeldscherm verschijnen en er zijn er ook een aantal die komen zo nu en dan eens “binnenlopen”. Maar iedere week wordt er gerepeteerd, gelachen en worden er natuurlijk ook de minder vrolijke gebeurtenissen met elkaar gedeeld.
Het vieren van ons 20 jarig jubileum stellen wij noodgedwongen uit naar 2022 en dan vieren wij graag samen met u ons 21 jarig bestaan tegelijk met 650 jaar Woerden. Dat wordt een jaar lang feest!
Dus niet getreurd, wij houden onze bemanning enthousiast en op niveau en u kunt erop rekenen dat wij vroeg of laat weer volop van ons laten horen!
En…….heb je interesse om bij Koor Bravour als zanger of muzikant aan boord te stappen? Schroom niet….. en bel of mail ons.
Ook online kun je instappen bij ons gezellige koor.
13e Bravour Shantyfestival, 15 juni 2019
Het weer is de laatste weken niet echt standvastig, mooie periodes worden afgewisseld straffe buien.
Toen ik wakker werd, zaterdagmorgen om 07.00 uur, keek ik naar buiten, de regen viel in rechte lijnen.
De hemel kleurde zwartgrijs.
Dat kan toch niet? Dacht ik bij mezelf, de shantyfestivals georganiseerd door Bravour verlopen bijna altijd droog en zonnig.. zou dan toch de 13e keer daar wat mee te maken hebben?
Gelukkig gaf de buienradar aan dat het na elfen droog zou worden.. en zo geschiedde..
Het altijd gezellige eetcafé Walzicht was weer ingericht als ontmoetingsplaats voor de 17 uitgenodigde koren. Een aantal dames van de leden, en Theo en Joop werkten zich op deze vroege morgen al in ’t zweet om al die zangliefhebbers van een bakkie troost te kunnen voorzien. Schalen vol krentenbollen van de warme bakker sierden de tap..
De lucht was nog steeds een beetje grijs, de straten nog nat, en heel soms plaagde Pluvius nog een beetje om hier en daar nog wat nattigheid los te laten. Maar dat mocht de pret niet drukken, druppels gewijs togen de koren langs het podium alwaar zij gingen zingen om zich daarna te verzamelen op het grote plein bij het hoofdpodium.
De opening werd verricht door de vice voorzitter van ‘Shanty Nederland’ Bert Hobo.
In zijn toespraakje vertelde hij dat er door zeer veel zangers en zangeressen in Nederland plezier wordt beleefd aan het zingen in een koor, bandje, duo’s, of als solist. Bravour zong daarna de eerste liederen voor nu al volgestroomd plein. De gastkoren waaierden als vanouds uit over de 6 podia in het centrum van onze mooie stad.
Het net opgerichte koor LSIA durfde het al aan om nu al op te treden voor ons.
Zij gaven ons een kijkje in, waar je na krap drie maanden, als koor al kan staan. Een koor dat alle soorten repertoire zingt. Ik heb lekker mee staan zingen met ‘ California Dreaming’..
Ze zoeken trouwens nog mannen!
Het weer werd steeds beter, het centrum steeds voller, een rondje door de stad gaf aan dat er overal werd genoten, zelfs een ferm stortbuitje rond vier uur kon het publiek niet verjagen.
Woerden bruiste deze dag weer als vanouds mede ook door de festiviteiten rondom de haven.
Tegen half zes werd het 13e Koor Bravour shanty festijn op een overvol plein afgesloten.
Havenkoor Fortido ging er als beste koor met de boerenkaas en een wijnpakket vandoor
De samenzang met alle koren deed me beseffen dat, in deze vaak harde wereld, het soms wel lijkt alsof we steeds verder uit elkaar komen te staan, een festival als dit er aan bij draagt om het allemaal wat vrolijker en losser te zien een ware smeltkroes van verbroedering en vreugde!
Rest mij nog om iedereen die hier aan meegeholpen heeft vanuit de grond van mijn hart hartelijk te bedanken! Bravo!
Tot volgend jaar!
2 keer prijs in Wijk bij Duurstede
2 keer prijs in Wijk bij Duurstede
Onder het motto “Wijk en Buursteden” organiseerde het Wijks shantykoor “Tussen Rijn en Lek” zaterdag 28 september j.l. voor de 16e keer het shantyfestival in Wijk bij Duurstede.
​
De koren streden om een nieuwe “Wijkse Zuidwester” uitgereikt door een vakjury onder leiding van wethouder Wil Kosterman, daarnaast kon er ook de ‘Rabobankpublieksprijs 2018’ gewonnen worden. Beiden prijzen gingen dit jaar naar Bravour uit Woerden.
Het jurycommentaar loog er niet om: Dit koor is een lust voor het oog, zij zingen spat gelijk en heel mooi meerstemmig. Alles klopt aan dit koor en de dirigente heeft het koor goed onder controle!
Dankzij het mooie weer waren er veel mensen op de been, de terrassen zaten goed vol en ook de Lekko-dagen werden goed bezocht.
Bravour 1e prijs tijdens de Veluwe zingt Shanty
Foto boven:
Ad de Goey en Willem van Dam
​
Foto rechtsboven:
Arie Angenent en Joke Hilgeman
​
Foto rechtsonder:
de dames die ons supporten
​
Foto rechts: Paul Nap
04-08-2018 Bravour vertrok met de bus naar Nunspeet alwaar voor de 6e keer "De Veluwe zingt Shanty" werd georganiseerd. Het zou naar verwachting een warme dag worden. Na de koffie om klokslag 12.00 uur werd het festival geopend door de voorzitter en mocht Bravour beginnen met het eerste blok zingen.
​
Enkele juryleden zaten in de aanslag met pen en papier om de bevindingen te noteren. Wij begonnen met Red is the rose, Home en Vrij als de wind. De kop was eraf...
​
Later in de middag verschenen andere juryleden tussen het publiek en dat geeft toch altijd wat extra spanning.
​
Na drie blokjes zingen van 25 minuten en het bezoeken van andere koren en terrassen werd het tijd voor de afsluiting en prijsuitreiking.
​
Tot onze grote verrassing werden wij net als vorig jaar, wederom gekozen als beste koor tijdens dit festival. Onze dag kon natuurlijk niet meer stuk, de blijdschap en trots is goed te zien op bijgaande foto's.
Het was weer een prachtige dag, lekker gezongen en beloond met de 1e prijs. Wij bedanken de organisatie voor de uitnodiging en komen volgend jaar natuulijk graag terug om de wisselbeker te verdedigen.
Bravour Shantyfestival 9-6-2018
Ad de Goey (voorzitter) en André Honders blikken vol trots en tevreden terug op een bijzonder geslaagd 12e Bravour Shantyfestival.
Stiekem zijn we al weer aan het nadenken over 2019 ….
Uitkijkend over een plein vol met vrolijke mensen wordt de eerste prijs uitgereikt aan Zeemanskoor Kop van 't Ende uit Elburg.
​
Kijk voor alle informatie over het festival 2018 op Shantyfestival 2018.
En ga naar de foto's, die zeggen meer dan genoeg.
Ad de Goey en Willem van Dam overhandigen een Woerdense kaas en een door de Smaak van Puglia beschikbaar gesteld wijnpaket aan de Elburgse winnaar.
Koor Bravour finalist NKF Hengelo...
2 juni 2018
Dit voorjaar, In de aanloop naar de regionale wedstrijd in Utrecht, hadden we nooit kunnen dromen om vandaag in de bus te zitten richting Hengelo. Wat was het een feest en een ontlading toen we in Utrecht de publieksprijs wonnen en daar boven op ook nog eens de eerste prijs van de jury.. we konden het niet geloven…
Het hield wel in dat we naar de landelijke finale mochten. Doordat we zo intensief gerepeteerd hadden in de aanloop naar Utrecht, had Yolanda beloofd om pas de laatste drie weken voor de finale weer intensief te gaan repeteren. Vergis je niet, dat zijn zware weken… Ik was zo (over) geconcentreerd dat ik prompt de tekst kwijt was, gisteren in de bus waren we er helemaal klaar voor.
Rondom de schouwburg was er een kramenmarkt aangevuld met veel podia, wel honderd koren gaven optredens door heel het centrum. Echter de schouwburg was gereserveerd voor de 15 finalisten, koren van allerlei pluimage.
Na een wandelingetje over de markt en even luisteren bij diverse koren, melden we ons om drie uur bij de zaal om in te zingen, een kleine filmzaal gaf een slechte akoestiek. Maar de koppen stonden strak en Yo was tevreden. Met de woorden in ons hart en hoofd, “vergeet dat het een wedstrijd is, en besef je dat we bij het Crème de la Crème van de Nederlandse koren horen, dus geniet er van” schuifelden we door de catacomben van de schouwburg om in de donkere coulissen te wachten op onze aankondiging en opkomst. Dat ging allemaal perfect.. het eerste lied, Red is the Rose, klonk fantastisch en kreeg veel waardering en applaus van publiek en de jury. Het tweede nummer ‘Home’ , met body rhythmn, trok bij menigeen een glimlach op het gezicht. Het laatste nummer was “vrij als de wind”. Nu ging de zaal heerlijk mee met geklap en gezang. Pfft. Het zat erop.. nu maar wachten op de uitslag.
Om te ontladen zochten we het pleintje voor de schouwburg op om daar de dorstige kelen te smeren en de meegereisde supporters te vragen hoe we over kwamen in de zaal.. Het was prachtig weer geworden, het werd zelfs weer een beetje warm. De muzikanten Joke, Cees, Hans, en Gerard deden de koffers en kisten weer open en posteerde zich net voor de ingang van de foyer. Binnen de kortste keren stond het pleintje vol mee meezingende en mee deinende mensen, Frits hield er nog een zoen op de wang van een mooie meid aan over.. Hieruit bleek maar weer eens waarom Bravour zo geliefd en speciaal in is. Spontaan zingen en spelen, mensen blij maken!
Ad probeerde tegen zessen de meute de zaal in te loodsen, met frisse tegenzin gaven we gevolg aan z’n gebaar.. de zaal bomvol met zangliefhebbers een juryvoorzitter die al de koren een pluim gaf! Diverse prijzen werden uitgereikt ‘Beste dirigent’, Beste jongerenkoor, de publieksprijs en uiteindelijk het beste koor. Hij noemde de beste drie koren op.. de rest was vierde geworden aldus zijn woorden…
Bravour werd niet genoemd.. helaas?.. ben je betoeterd, we waren doorgedrongen tot de landelijke finale! En hebben daar een puike show neergezet. Wat wil je dan nog meer? Juist! Een vrolijke terug reis naar huis, voorzien van broodjes en een lekker slaatje en veel vrolijk gezang.
Het was weer een topdag voor Bravour.. Ad heeft deze dag weer bij gebeiteld op de balk in de kapiteinshut van ons mooie schip die de naam “Bravour” draagt.. Waar het goed is, beter wordt en gezellig blijft!!!
Harm
Ik hou van Holland
15-04-2018 In navolging van het succesvolle concert van Bravour met het harmonie orkest ‘de Vriendschap’, was er op zondagmiddag 15 april een soort gelijk concert in Heemstede.
Het Harmonieorkest ‘st. Michaël’ uit Heemstede en Koor Bravour verzorgden een uitstekend concert in de Pinksterkerk aan de Camplaan.
Het orkest, onder de bezielende leiding van John Brouwer, speelde het eerste uur een aantal mooie stukken.. Het mooie “Brabant” van Guus Meeuwis werd gevolg door een indrukwekkend werk van Otto M. Schwarz. The story of Anne Frank, met beelden op een groot scherm begeleid, liet dit een diepe indruk bij mij achter.
Daarna muziek gecomponeerd naar het kunstwerk van Jonathan Borofsky ‘walking to he sky’..
Toen fietste er een bloemendame geheel gehuld in supergrote narcissen de zaal binnen en werd de ‘Happy Cyclist’ met de fietsbel als solo instrument gespeeld, erg leuk!
Helemaal geweldig was het stuk over de flowerpower tijd Happy together, Lets go to San Francisco, all i ever need is you, en Happy day smolten samen in dit hippe stuk…
Het eerst gedeelte werd afgesloten met ‘Red is the rose’ samen met het koor! Na de pauze was de zaal en het publiek voor Koor Bravour. Met ‘Five o'clock’ rolden we uit onze kooien, gevolgd door ‘ Kokkels en mossels’. Het altijd mooie ‘Fields of Athenry’ oogstte ook deze keer weer veel applaus. Er was wat hilariteit bij ‘Vrij als de wind’ het duurde even voordat de bassen goed stonden.. Bram schitterde met ‘De stad Amsterdam’ en ook met Het nummer ‘Home’ werd het publiek verrast. Zo ook werd er ontroerd meegezongen met ‘Hallelujah’ en een traantje weggepinkt bij ‘Deze Zee’
Het dak ging er af met de laatste twee nummers ‘The Last Shanty’ en ‘The Irish Rover’.. Het was weer een gedenkwaardige middag in Heemstede, vrolijk afgesloten met vele bossen tulpen en Hollandse hapjes in de foyer.. Ook de rit naar huis was mooi, dwars door de polders van ons mooie landje..
Wie weet tot de volgende keer….
Harm
Het beste koor van Utrecht (vervolg)
22-2-2018 the after party.....
Het was een mooi en heerlijk feestje donderdagavond in het clubhuis van Bravour, de kantine van Fa. Verweij. Bij binnenkomst werden we al getrakteerd op een petit fours met de afbeelding van de eerste prijs van het korenfestival.
Na de nachtmerrie die uitmondde in een heerlijk hoogtepunt en een val uit bed van de voorzitter kwam een super-trotse Yolanda aan het woord. Ze had het gehoopt maar niet verwacht, wat een beloning voor al die weken intensieve repetities. Wees trots op jezelf dat jullie dit voor elkaar hebben gekregen.
De aanloop naar de landelijke finale in juni hoopte ze toch wat relaxter te kunnen aanpakken.
Gerard heeft een mooie tekst gemaakt op ons lijflied, een eerbetoon aan onze geliefde en gewaardeerde dirigent!
Wij hebben als het koor Bravour
Een knappe dirigente
Zij schrijft voor ons met groot gemak
Gebruikt de toonfrequente
De nummers rollen uit haar pen
Die kunnen wij dan zingen
En onze Yo die geeft dan aan
Waar wij moeten beginnen
Wij van Bravour, wij van Bravour
Wij van Bravour, wij van Bravour
Zij weet de tijd van haar en ons
En weet de groep toch heel divers
Door Yo steeds onderwezen
Door haar toch veel geprezen
Toch heel goed te besteden
Tot één geheel te kneden
Wij zijn de afgelopen week
Als nummer 1 gekozen
Een groep van mannen die zich steeds
Weer voordoen als matrozen
Twas onze Yo, ze gaf niet op
Maar bleef ons steeds weer sturen
Al vond de grootste deel van ’t koor
Het toch wel erg lang duren
De MC trok nog meer uit de kast, twee bingo molentjes ééntje voor de te zingen nummers, het andere molentje was gekoppeld aan de zangers. Telkens twee zangers die de coupletten zongen en het koor de refreinen..
Er kwamen hele mooie duetjes uit voort!
In de pauze Haring! Korenwijn! En Schipperbitter…
Na de pauze zette de carrousel zich nog enige tijd voort totdat de hapjesman binnen kwam en we besloten met het “I am Sailing” voor de jarige Bert…
Het bleef nog lang gezellig onrustig in de kantine met allemaal breed grijzende gezichten
En dat zo diep in de winter… Koor Bravour…Waar het goed is, beter wordt en gezellig blijft!!
Deelname Nederlands Koorfestival 2018
Zaterdag 17 februari 2018
​
Ik zal eerlijk zijn….
Vorige week heb ik de deelnemende koren gegoogeld, en kwam persoonlijk tot de conclusie dat we
het zwaar zouden gaan krijgen daar in het ZIMIHC theater Stefanus in Utrecht..
Bravour legt de lat wel erg hoog…
Tegelijkertijd besefte ik ook dat wij het helemaal niet zo slecht doen, laten we eerlijk zijn, we hebben al best pretentieuze prijzen gewonnen. Maar dat was altijd in ons eigen genre..
Het NKF is toch wel andere koek! We zijn er voor gegaan, soms tot vervelends toe. De opbouw naar het festival was zwaarder dan we verwacht hadden. Yolanda sleep elke week de messen wat scherper maar gaande deze lange weg werd de glimlach om haar mond breder en breder.
Tot aan vanmorgen toe, na de laatste repetitie sprak ze de verlossende woorden, ‘het is goed zo! Nu gaan we genieten! Wees blij en geniet ervan dat we dit mogen doen!’ waren haar woorden. We aten met z’n allen een lekker broodje en reden daarna toch nog met wat spanning op de maag naar Overvecht.
Daar begon het lange wachten.. fijne gesprekjes met collega zangers en zangeressen, ik had toch wel het idee dat ze wat vreemd op keken dat een shantykoor meedeed aan deze regionale finale? Nog één keer samenkomen… even de inzet van dit, en even het tweede coupletje van dat… Er werd op de deur geklopt, we moesten op…
Een zaal vol publiek.. in het midden een tafel met een groen kleed, daarachter drie strenge gezichten….
Ad, onze voorzitter, deed een introductiepraatje, Yolanda komt op vanaf de zijkant.
Het koor stelt zich op in een ´u´ vorm, de toon wordt aangegeven… dood stil… de bassen moesten begingen… de inzet was goed!.. pfft… de spanning viel weg. We zongen Red is the Rose mooier dan ooit te voren. Ik zag het aan het publiek, er vielen monden open, er werd goedkeurend naar elkaar geknikt… Na het slotakkoord een daverend applaus er gingen zelfs mensen staan! Dat gaf ons een kick!
Het tweede nummer, een popnummer van Dotan, totaal iets anders dan het eerste nummer. Up tempo, twee keer een body rhythm, strak slagwerk, en snelle noten voor de accordeonisten. Een gewaagd nummer voor een shantykoor, maar ook dit werd weer gewaardeerd door het publiek
getuige de reactie na afloop. Dit waren de twee ´lastige´ nummers waar heel veel op geoefend was Er werd afgesloten met een lied waarin Bravour echt zichzelf kon zijn ´the Irish Rover´ Het dak ging er af… wat een leuke ervaring was dit.
Het was klaar, een half uur wachten op de prijsuitreiking werd opgevuld door een biertje en nog een biertje en veel gezelligheid in de foyer.
Iedereen ging weer de zaal in om de uitslag in ontvangst te nemen, echter de jury was nog niet aanwezig. De presentatrice verzocht de koren om allemaal naar voren te komen om gezamenlijk het publiek nog even te vermaken.. dit werd een schitterende show, die liet zien dat zingen verbroedert en
mensen blij maakt. Row row row your boat, Hallelujah, zwiepkanarie en het kleine café aan de haven zorgden voor een heerlijk sluitstuk..
Het was bijna jammer, dat de jury de zaal weer betrad…
Als eerste werd de publieksprijs uitgereikt. Na het optreden had ik al wel geluiden gehoord dat Bravour toch wel indruk had gemaakt bij het publiek maar de verbazing was toch wel groot dat wij dus de publieksprijs wonnen! Zo, die was binnen.. mijn dag was al goed!
Daarna schreed de juryvoorzitter naar de microfoon. Hij legde eerst goed uit dat er vandaag geen appels met peren werden vergeleken. Er is beoordeeld op zangtechniek, ritme, uitspraak, interactie, harmonie, enz… Dat is voor elk type koor gelijk!
De koren werden in volgorde van opkomst door de juryvoorzitter van verbeterpuntjes voorzien en werden er pluimen uitgereikt, ook werd er direct het aantal punten genoemd..
De punten voor de koren varieerden van 185 naar 220, 222,….
Toen Koor Bravour, als laatste, aan de beurt was, was de hoogste score tot dan toe 239 punten.
De goede man begon over ons enthousiasme, dat dat wel eens onze valkuil kon zijn, door ons plezier wordt de kwaliteit van de intonatie, inzet, en uitspraak wat minder…
Ja, ja, dacht ik… daar ga je dan.. hij prevelde nog wat woorden die me ontgaan zijn. Punten wilde ik horen… de punten… `En daarom is de jury aan een puntentotaal van 240! gekomen….´
Hoorde ik het goed? 240? Koor Bravour wint dus ook de juryprijs..
Ik sprong als door een wesp gestoken omhoog, jááááááááá! we hebben het geflikt! Ongelofelijk!
De trofeeën werden uitgereikt, we verzamelden ons voor het podium, er werd gezongen, de
schippersbitter werd uitgeschonken door Paul, we vielen elkaar in de armen, wie had dit ooit kunnen denken… Bravour is het beste koor van de provincie Utrecht, en is daarmee genomineerd voor de landelijke finale, 2 juni aanstaande in Hengelo.
Aan de 1e prijs was ook de Utrecht Zingt prijs verbonden, een bokaal en een optreden.
Allemachtig… ik kan het nog niet geloven… Gefeliciteerd!!! allen, die voor dit resultaat gezorgd hebben!
Harm
Publieksprijs
Utrecht Zingt prijs
Wintershantyfestival Aarlanderveen 2018
19-01-2018 Bravour legt de lat weer een stukje hoger, over een paar weken treedt het aan in Utrecht. Ze doen dan mee aan het Nederlands Korenfestival. De afgelopen weken is er hard gerepeteerd om 3 pittige nummers uit het hoofd te kunnen zingen.. Het Midwinter Festival in Aarlanderveen werd door Yolanda aangegrepen als een soort generale repetitie voor Utrecht.
Het gehele weekend stond de studio van Danny Oosterman bol van de shanty muziek.
Vrijdag 4 koren, zaterdag zelfs 5 en zondagmiddag weer 4 koren.
Bravour moest vrijdagavond de vorig jaar veroverde bokaal verdedigen, het koor moest het opnemen tegen de Vechtse Parlevinkers, de Turfschippers en Geen C te hoog. De Turfschippers en de Vechtse parlevinkers hadden de stemming in de zaal er al goed ingebracht
met mooie, ook voor mij, weer wat nieuwe liederen.
Toen waren wij aan de beurt.
Toen waren wij aan de beurt.
Als eerste nummer zongen we ‘Red is the Rose’ a capella, na het geweld van de vorige koren was dit een mooi rustpunt in het geheel, welke door het publiek ook zeer gewaardeerd werd. Als tweede nummer, voor het eerst voor publiek gezongen, ‘coming Home’. Dat ging ook best goed. Toen de ‘Irisch Rover’ dit gezellige nummer bracht de zaal weer in de ouderwetse shanty-stemming.
We sloten af met het bekende ‘Halleluyah’ van Leonard Cohen…
Na ons kwam ‘Geen C te hoog ‘ uit Zoetermeer, die ook stinkend hun best deden.
Nadat alle koren geweest waren was de druk van de ketel, de jury ging zich beraden op de einduitslag in de gelagkamer.
Het tweede blok stond bij alle koren in het teken van lekker zingen en een feestje bouwen!. Het dak ging d’r af! Na een lange gezellige avond gingen de Vechtse Parlevinkers met de bokaal naar huis.
Gefeliciteerd!!
​
Harm.
Nieuwjaarsreceptie 2018
Traditie getrouw is er op de eerste of tweede donderdag in het nieuwe jaar tijd en ruimte vrijgemaakt voor de Koor Bravour Nieuwjaarsreceptie.
Alle jaren werd dat gedaan in de kantine van de Fa. Verweij, onze oefenruimte.
Deze keer echter vond het bestuur het een leuk idee om het weer eens helemaal anders te doen. De leden, maar ook oud-leden, en andere genodigden werden rond acht uur verwacht in de tapperij ‘De Bourgondiër ’ net over de tolbrug in Nieuwerbrug.
Het was er vol, maar goed te doen, we werden voorzien van heerlijke drankjes en dito hapjes. Na een uurtje nieuwjaarwensen over en weer nam de voorzitter het woord om ons koor en alle verdere aanwezigen een goed, vooral gezond, en muzikaal jaar toe te wensen. Direct daar achteraan werd ‘Het Anker’ van het jaar bekendgemaakt en mocht Leo Oostveen de versierselen en de wisseltrofee in ontvangst nemen. Dit voor zijn immer tomeloze inzet voor het koor voor, tijdens en na de activiteiten door Bravour georganiseerd. Vooral zijn culinaire kwaliteiten worden alom geprezen. Hartelijk gefeliciteerd Leo!!
Dat was echter nog niet alles, een klein uurtje later werden twee ‘ketelbinkies’ boven op een tafel gebonjourd. Lofti Boudour en Glenn Kooiman, bouwjaar ’98 en ’95, werden aan de zware Bravour testen overgeleverd, de stemmentest hadden zij al in een eerder stadium met goed gevolg doorstaan, nu moesten zij nog even beoordeeld worden op hun zeewaardigheid. Ook deze testen doorstonden zij glansrijk en werden onder luid gejuich in de gelederen gesloten. Toch wel een noemenswaardig iets dat jonge mannen ook de weg weten te vinden naar ons koor!
Het was een heerlijke gezellige bijeenkomst, we zijn gesterkt en gemotiveerd om van 2018 weer een fantastisch jaar te maken.
Bij Koor Bravour, Waar het goed is, Beter wordt en Gezellig blijft!!
Harm
Ook in de sport zet Bravour de toon (deel 1)
December 2017: Bravour gaat voor goud in de curling competitie deze winter. Opperteamchef Frits meende eerst twee gelijkwaardige teams samen te stellen maar bij het zien van de selectie kwam hij al snel tot de conclusie dat dan de top niet gehaald zou worden.
Dus de wat minder getalenteerde spelers maar samengevoegd in één team. Dit team bestond
(bestond ja! want als je dit leest is het team al ontbonden) uit BertG, JoopG, PaulN, RonH, TheoE
en FritsK. Achternamen zullen we maar niet vermelden. Frits was zo sportief zelf dit team aan te
voeren, hoofdzakelijk om een goede nazorg te garanderen. Dat bleek geen luxe, na de verliespartij tegen een zeer matig team van wat verdwaalde muzikanten enz. zaten ze gedesillusioneerd het verdriet weg te drinken. Genoeg over deze afgang, we gaan het over het topteam hebben. Dit zijn GerardP, GijsH, JanL, FrankB, HenkV en JoopK. Ze moesten het opnemen tegen een wielerclubje met de naam “Windmee”. Indrukwekkend, ze droegen zelfs flink gesponsorde shirts, eentje zelfs een korte wielerbroek, hebben het niet helemaal begrepen, moeten zo nodig betaald worden. Waar blijft de olympische gedachte. De naam zegt trouwens al genoeg, één zuchtje tegenwind en ze zijn weg.
De eerste set was dan ook een “walkover”. Om ze niet te gefrustreerd naar huis te laten gaan (ze zijn nog jong) gunden we ze een voorsprong in de tweede set maar dat was een kleine misrekening. Met veel geluk liepen ze wat te ver uit en wonnen die set. Er kwam een derde, beslissende set. Ook hier gunden we ze een voorsprong maar iets voorzichtiger dan in de tweede set. Een kleine voorsprong kon geen kwaad, wij hadden in de laatste game immers de laatste “steen” en dan konden we het altijd nog rechtzetten. Ondanks allerlei valse trucjes en rare bezemstreken lukte het ze niet om deze keervoldoende afstand te nemen. Toen ze de laatste game begonnen hadden ze één punt voorsprongen we lieten ze drie “stenen” in het midden leggen. Ze vierden vast een feestje maar daarbij vergaten ze “de hammer” van Bravour. Uiteraard werden de drie “stenen” met een “take-out” buiten de cirkel gekaatst en verlieten ze teleurgesteld de ijsbaan. Ook zij gingen hun verdriet wegdrinken maar dan wel ver van het feestgedruis van Bravour. Daarna tegen de wind in naar huis, eentje hebben ze zelfs laten lopen, meteen onenigheid in het team, onsportief zootje. Zullen we waarschijnlijk nooit meer zien. Alleen één van hun sponsoren “Stressplein.eu” was achteraftevreden. Een flinke piek in het aantal bezoeken. Waarschijnlijk de leden van eerst genoemd team van Bravour.Op naar de volgende ronde dus voor het topteam van Bravour. Een probleem daarbij is dat detwee sterkste spelers HenkV en GerardP dan verhinderd zijn. Vooral Gerard zal gemist worden vanwege z’n rollende ketels die mooi in de weg lagen. Gelukkig is LeoO dan weer beschikbaar maar de verdere noodzakelijke aanvulling uit het andere Bravour team is bepaald geen versterking hoewel Frits wel aardig bezemen kan natuurlijk. Ondanks deze handicap toch vol goede moed verder. Ik wil niet overdrijven maar ik denk dat het verstandig is dat alle Bravour leden de datum van 7 januari vrijhouden want niemand wil toch de landelijke finale in Bergen (NH) missen? Pompier en Hans Severs hebben de bus al gereserveerd.
Uw sportverslaggever, FrankB
Ook in de sport zet(te) Bravour de toon (deel 2)
30-12-2007 Het is over ....
Helaas is Bravour uitgeschakeld in de Curling competitie. De spanning heeft de geselecteerde spelers de das om gedaan. Eerst het afwezig zijn van twee sterkhouders en net voor de wedstrijd bleek JanL het niet aan te kunnen. Hij is natuurlijk nogal een gevoelig typ. We zullen volgend jaar de mentale weerbaarheid toch zwaarder moeten laten wegen bij de selectie.
Aan de invallers FritsK en RonH lag het niet. Eerlijk gezegd speelden die ver boven hun normale niveau, waarschijnlijk vereert omdat ze geselecteerd waren voor de hoofdmacht. Ik heb begrepen dat ze zich ook terdege voorbereid hadden, veel geslapen en zich onthouden van alle andere geneugten zoals echte sportmensen dat behoren te doen. Klasse mannen.
Extra druk was er door het rechtstreekse verslag via WoerdenTV. Vooral de vele misplaatste Appies van “Windmee” tijdens de wedstrijd zijn ronduit onbetamelijk. De nederlaag in de vorige ronde is kennelijk nog niet verwerkt.
Wat ook niet geholpen heeft waren de adviezen uit Zweden. Geschreven bij de open haard met een biertje in de hand. En duidelijk niet het eerste biertje. Totaal nutteloos, verwarrend en misleidend. Een gepensioneerde mentale coach adviseren van een clubje wat na 18 jaar een keertje kampioen geworden is. Ik hoop dat het bestuur van Bravour hier van leert en wat strenger selecteert bij het toelaten van nieuwe leden. Hij zal wel het voordeel van de twijfel gekregen hebben omdat hij nog zo jong is of laat ik mij nu misleiden door z’n lengte en jeugdig uiterlijk?
Wat natuurlijk ook niet meezat waren de tegenstanders. Die hadden het totaal niet begrepen. Ze gingen gewoon voor de winst!! Zelfs JoopK kon ze met de portemonnee open ook niet op andere gedachten brengen. Onsportief stelletje. De naam alleen al: “Nog 1 met de jas aan”. Arrogante ballen.
Samenvattend moet ik concluderen dat het zeker niet aan de aanwezige spelers lag maar bij een teamsport moet het complete team er voor gaan. Volgend jaar zullen we de dames naar voren schuiven, werkt bij voetbal ook. Na afloop hebben we nog één biertje gedronken om het te verwerken en daarna een lange slapeloze nacht. Dat was het dan.
Uw sportverslaggever.
Concert met Harmonie de Vriendschap 26-11-2017
Na het prachtige muzikale geweld van de harmonie was de beurt aan ons.
Ik keek een dikke dertig mannen in hun ogen.. daarna dwaalde mij blik omhoog, naar het schitterende ‘glas in lood’ achter het grote altaar in het midden van de kerk. De zon scheen er net doorheen, strooide een prachtig gedemd kleurenspel de kerk in.
Ik deed mijn ogen even dicht, dacht aan Ko, die, na een zware operatie, in het ziekenhuis ligt. Deze is voor jou jongen…
Ik voelde de blikken in m’n rug van honderden aanwezigen in deze schitterende kerk.. Pfft.. dit is toch wel spannend…
De ogen weer open.. een geforceerde glimlach.. Zachtjes tel ik af..1,2,3,4..
De inleidende melodie klinkt al zo mooi…
De inzet.. ‘ By a lonely prison wall, I heard a young girl calling…’
Koude rillingen kropen over m’n rug.. en alle spanning valt weg…
We gaan er een hele mooie middag van maken met z’n allen…
En dat werd het, een combinatie van shantyliederen afgewisseld door prachtige muziek verzorgd door de blazers en slagwerkers van de harmonie.. onder andere, ‘Hotel California’ klonk dan ook fantastisch, evenals ‘Some where over the rainbow’
We zongen ‘Hallelujah’, ‘Red is the Rose’, en het overbekende ‘Country roads’ tezamen met het orkest. Het is wat lastiger zingen, trager, maar een hele fijne gewaarwording om het eens met zo’n groot orkest te zingen.
Wat is dan die bijna anderhalf uur snel voor bij.. een staande ovatie aan het einde…Als toegift nogmaals ‘Hallelujah’ nu met z’n allen…
De kerk loopt langzaam leeg.. schouderklopjes, complimenten, felicitaties zelfs..
Even napraten in ‘De Dam’… alleen maar positieve geluiden..
Mooi hoor… zo’n middagje Koor Bravour en Harmonieorkest ‘De Vriendschap’
Ook deze middag beitelen weer in de balk van ons schip..
​
Harm
Nolet Schiedam 10-11-2017
Op een echte novembermorgen, veel wind, natte straten, grijze luchten en steeds dunner wordende boomtakken klom, eventjes na half negen, een flinke delegatie van Bravour in de bus om richting Schiedam te rijden.
Wie Schiedam zegt, denkt meteen aan Jenever.. ik hoorde vertellen dat er in de hoogtijdagen van deze stad aan de Schie er wel 330! distilleerderijen waren. Schiedam lag gunstig voor de aanvoer van het belangrijkste bestanddeel van jenever namelijk het graan uit o.a. Rusland.
In het centrum stopte de bus bij de hoogste stellingmolen ter wereld, we stapten uit en liepen onder de boog door waar trots de naam NOLET anno 1691 prijkte. Daar waren we dus aangeland, bij de trotse stoker van o.a de in Nederland bekendste , beste en lekkerste jenever Ketel 1.
De gelagkamer was mooi ingericht, gestyled door de vrouw van de huidige directeur Carel Nolet.
Onder het genot van een heerlijk bakje koffie en een lekker ‘molen’ koekje keken we rond naar de uitgestalde producten. Niet voor lang, een vriendelijke man ( ben helaas zijn naam vergeten) nam ons mee in een toespraak van zowat een halfuur in de geschiedenis van de jeneverstokerij in het algemeen en later speciaal de producten van deze distilleerderij.
Daarna moesten we een verdieping hoger in de molen en kwamen we in een prachtig theater ook weer gestyled door de vrouw van de baas.
In een prachtige ruim en ‘duur’ opgezette film van 10 minuten kregen we de familiegeschiedenis te zien.
Toch wel heel bijzonder dat een bedrijf echt vanaf 1691 echt van vader op zoon is overgegaan.
Na de film werd de groep in tweeën gesplitst en gingen we rond in het bedrijf. Ik zat in de groep die tegengesteld gingen.. we begonnen in de bottelarij waar bijna volautomatisch de flessen werden gevuld met het kostelijke nat. Wat wel volautomatisch ging was de logistiek van de aanvoer van de benodigdheden zoals flessen, doppen, etiketten en de afvoer van de volle dozen.
Door een tunnel onder het water door kwamen we in een hypermoderne expeditie ruimte waar ontzaglijke hoeveelheden drank getransporteerd naar meer dan negentig landen in de wereld.
Toen weer terug langs de oude directiekamers en spreekkamers om bij de oude stokerij uit te komen waar de ook de echte oude koperen Ketel 1 stond.. inmiddels aangevuld met een stuk of twintig andere ketels om aan de vraag te kunnen voldoen.
Ik heb mooie foto’s kunnen maken van deze historisch afdeling in een verder prachtig schoon modern bedrijf waar een kleine 130 mensen hun brood verdienen! Aan het eind werden we nog verrast op een tasje met inhoud.. drie keer raden wat daar in zat.
We bedankten de gastheren hartelijk voor deze prachtige en leerzame ochtend.
Als tegenprestatie hebben we onze diensten als gezellig koor aangeboden voor als ‘ze’ eens een feestje hebben.
Wat was het een leuke ochtend! Dat kan alleen bij Koor Bravour! Waar het goed is, beter wordt en gezellig blijft!!
Harm
Wijk bij Duurstede 30-9-2017
Op de laatste dag van september gingen we naar Wijk bij Duurstede, een bijzonder shantyfestival, namelijk, het werd voor de 15 e keer georganiseerd.
Het organiserende koor “Tussen Rijn en Lek” heeft alle winnaars van de voorgaande edities uitgenodigd! Ook nu werden er weer een aantal liederen gezongen die door een professionele jury werden beoordeeld.
In het eerste blok werden wij zowel door de publieksjury als de professionele jury bekeken… Maar ach, wat jammer, de regen viel met bakken uit de hemel, enkele leden stelde alles in het werk om de instrumenten en Yolanda droog te houden. Uiteindelijk werd er gekozen voor een halve cirkel en alles in de kar. Beiden jury’s keken blij en goedkeurend naar onze verrichtingen. Dus dat zat wel goed?
Ook het tweede blok werd in de druilerige regen afgewerkt, het publiek verscholen onder tientallen parapluutjes genoot echter zichtbaar van onze optredens.
Het derde en laatste optreden vond plaats aan de kademuur vlak bij de pittoreske haven. Hier was het zowaar bijna droog..
Helaas zijn we dit jaar niet in de prijzen gevallen, maar dat geeft helemaal niets, als je het enthousiasme, en de liefde voor de zang van het koor en publiek ervaart is dat al een hele mooie prijs!! Tot volgend jaar maar weer?! Hopelijk onder wat betere omstandigheden!
​
Harm
foto: Annerieke, onze steun en toeverlaat deze dag (dank je wel!)
De Veluwe zingt Shanty - Nunspeet 5-8-2017
Op één of andere manier heeft Nunspeet bij mij een hoog Anne de Vries gehalte, zijn beste boek in mijn ogen is “Reis door de nacht”, over de belevenissen van de familie de Boer ( in Drenthe) tijdens de twee wereld oorlog. De huizen, en bosrijke omgeving daarom heen voldoen aan de beschrijving van de schrijver uit het verhaal.
Nunspeet is nu puur toeristisch, de gezellige dorpskern loopt dagelijks vol met toeristen uit het hele land.
Dat bleek wel uit de gesprekjes die ik aanging met de toeschouwers.
‘Qua Patet Orbis- COM Veluwe’ het Marinierskoor hier vandaan met een hoog shanty gehalte heeft voor de vijfde keer een shantykoren festival georganiseerd.
Ook Koor Bravour was uitgenodigd samen met veertien andere koren mochten zij optreden op één van de vijf podia in het dorp.
Het weer viel achteraf gelukkig mee, het eerste van de drie optredens viel in het water… maar de twee er na werden afgewerkt in een heerlijke zomerse zon.
Er was ook een jury aanwezig om de koren te beoordelen, een grote wisselbeker was de trofee die te winnen was..
​
Toen Bravour het tweede optreden ging doen zag ik aan een tafeltje onder de luifel van het eetcafé een aantal mannen gaan zitten met pen en papier…
Wij brachten onder andere de mooie nummers, Deze Zee, Kokkels en Mossels, Alleen maar Water, en ook het Hallelujah van Leonard Cohen.. dit laatste nummer was de kers op de taart volgens de jury. In het rapport werd vermeld dat de muzikale begeleiding goed was, de interactie met het publiek uitstekend. Maar, het mooi gezongen Hallelujah, weliswaar geen echte shanty, maar was zo mooi om te horen door het koor, dat dat net het halve puntje meer gaf dan de concurrentie.
Aldus een nog zichtbaar ontroerde juryvoorzitter.
Op een bomvol dorpsplein werd na de samenzang Koor Bravour dus in het zonnetje gezet.
​
De consequentie is ook dat we volgend jaar deze wisselbeker moeten verdedigen..
vinden we niet erg hoor.
​
In optocht achter de penningmeester aan liepen we naar de kroeg om er eentje te nemen op deze uitstekende prestatie!
​
Tot volgend jaar, Proost!!
​
Harm.
Bonte avond 13 juli 2017
Twee weken geleden, stelde Yolanda voor, om, net als vorig jaar het seizoen af te sluiten met een zo genaamde bonte avond.
De opdracht was, vorm een groepje van maximaal vijf personen en zing twee liederen uit het repertoire. Er wordt vooral gelet op meerstemmigheid en hoe het gebracht wordt. Na de repetitie zeg je al direct dat mannen elkaar opzochten en er plannetjes werden gemaakt.
Dat er na twee weken zo’n fantastische avond zou ontstaan, had ik echt niet verwacht.
​
Illustere namen als, Zout water, The Running Bowliners, De Jantjes, The Irish Mob, The Sound Boxen, The Weight Watchers en de Brave Muzikanten stonden op het affiche. Ook de partners waren uitgenodigd voor deze avond waardoor de druk nog net even iets hoger was.
Ik spraak iemand die s’-nachts niet geslapen had. Nu, zou je denken dat dat vast een zanger was?, nee hoor, het was zijn vrouw! Ik bedoel maar…
Drie prachtige dames achter de bar, koffie met een soesje of een tompouceje, de avond kon van start.
De juryvoorzitter Yolanda werd geassisteerd door Jan ( van leeuwen) en na de pauze door Jaap. Eerst werd er een lijstje gemaakt in de volgorde van opkomst, De Irish Mob moest aftrappen. Zij deden dat met een a capella versie van the last shanty, sjonge jonge de toon was direct gezet!
Een top optreden. Daarna een bonte mengeling van hilarische en mooie optredens de avond vloog voorbij, de vloer lag op een gegeven moment bezaait met houten benen, kunstgebitten, en glazen ogen.. Wesley deed een oude smartlap van de zangeres zonder naam in een Admiraals kostuum.
Een Nederlandse versie van het Halleluja van Leonard Cohen. Om maar een paar hoogtepunten te noemen.
The Running Bow liners trachten nog met mooie rozen en een nog mooier lied de voorzitter te behagen. Het was echt van een hoog niveau, Yolanda en haar kornuiten hadden het zwaar na afloop, de punten lagen dicht bij elkaar maar die Ierse schoffies wonnen uiteindelijk dit festival!
Er werd nog wat nagezongen en iedereen werd gecomplimenteerd met het gebrachte. Het was weer zo’n avond die in de balk bij gebeiteld kan worden.. En ik ben bang dat ook dit weer een traditie gaat worden.. Dat kan Bij Bravour, Waar het goed is, beter wordt en gezellig blijft!!
​
Harm
​
PS wij hebben een andere plaats voor de foto's zodat Harm en Arie zelf alle foto's die ze hebben gemaakt et iedereen kunnen delen. Ook op de website zullen wel foto's blijven verschijnen, maar de grote aantallen vind je in de toekomst op KLIK HIER!
Bravour Shantyfestival 10 juni 2017
Zo gaat het leven op de kade…..
Zaterdagmorgen acht uur… de lucht heeft de kleur van een oude grijze dweil met hier en daar wat wazige witte slierten, toch is de temperatuur al aangenaam.
Ik loop ietwat haastig met de hond m’n rondje, ‘k ben al in ‘tenue’, een moeder met een dochter getooid in wandeloutfit halen mij in, zij roept, veel plezier vandaag!.. dat gaat lukken! roep ik terug. Boven op een lantaarnpaal zit een aalscholver, om de paal heen een witte kring van uitwerpselen van het beest. Ik kijk omhoog ‘waag het niet hé’ en schiet er snel onderdoor…
Thuis gekomen broodjes klaargemaakt, camera gepoetst, een zoen voor m’n meisje en met een ‘tot straks’ klom ik op de fiets en peddelde richting de haven met het idee dat dit een prachtige dag ging worden, en dat werd het!
​
​
Bij de koffietent op de kop van de haven is het rommelig druk, bestelauto’s staan met de kleppen open, op de één staat “de Stormvogels Emmen” geluidsapperatuur wordt uitgeladen, de andere is van “De Goey Autoschade” er steken zeildoeken uit met de namen en logo’s van de sponsoren…
De dames van het koor zorgen voor de koffie, ik heb nog tijd, loop met een bekertje koffie langs de Kromhoutmotoren van Jan van Leeuwen naar een prachtig scheepje.
Onder een reusachtige kastanjeboom ligt het te glimmen in de schaduw, het is de “Tambora” een z.g ‘Steamlaunche’.
Hier zouden we het een ‘Notaris’ boot noemen. Een prachtig gelakt stoombootje waarin de superrijken van Engeland lieten zien hoe deftig ze wel niet waren in de periode tussen 1860 en 1890.
De naam van het bootje ontleent zich aan een vulkaan op het eiland Soembawa die 200 jaar geleden explodeerde… ik ben verbaasd dat er mensen zijn die zoiets moois kunnen bouwen, wat een passie en liefde straalt er van die mensen uit!
Schuin aan de overkant zie ik de eerste koren arriveren en wandel weer terug naar de koffietent.
Al snel is het gezelligdruk, de rijk uitgedoste piraten van de Stormvogels de blauwwit gestreepte polo’s van de ‘Salty dogs’ laveren tussen de blauwe golven van de mannen van Bravour…
Lunchpakketten worden uitgedeeld.. plotseling is er herrie op de weg.
Blazend op toeters en ‘BRAND!!’ schreeuwend komt er een tweespan met forse paarden aan gegaloppeerd, zij trekken een stoombrandspuit uit 1910 een juweeltje uit Gorinchem.
Zo’n dag is ook altijd een weerzien van oude bekendne maar ook voor het maken van nieuwe vriendschappen,.
Ik zag ineens een oude dienstmaat, die was met twee kleindochters op het festijn afgekomen ook onze oud accordeonist Peter Bakker kwam uit het verre Brabant om weer eens in Woerden te zijn. Zelfs broer Bert uit Dronrijp was van de partij, het leek een klein beetje op de Koeiemart, maar dan met beter weer.
Na een rondje over de haven en de Emmakade, waar op één punt het bier al op was, en het ook hier gezellig druk was liep ik naar de plek van ons laatste optreden, tegen de Petrus kerk vlakbij Plein 7.
Een luwe plek, de zon had het plekje goed heet opgestookt, met het zweet op het voorhoofd zongen we voor de laatste keer de longen uit ons lijf.. whiskey in the jar.. , Deze zee…, het prachtige chanson De stad Amsterdam, geweldig gedaan door Bram!
We besloten met The Irisch Rover.. onder luid applaus werden we nu al bedankt voor deze prachtige dag.
We snelden naar de toog om onze uitgedroogde kelen te smeren.
